به گزارش همشهری‌آنلاین، حسین ایمانی‌جاجرمی جامعه‌شناس در یادداشتی نوشت:
«یکی از مسائلی که در جامعه با آن روبه‌رو هستیم این است که به نظر می‌رسد مسئولان در مباحث کلان جامعه باید سیاستگذاری‌های حوزه کرونا را بهتر از آنچه امروز شاهد آن هستیم، پیش ببرند.
با وجود اینکه قدم‌های زیادی برای مدیریت و مهار ویروس کرونا برداشته شده، اما یکی از مسائل پیش‌رو هم‌اکنون این است که همسو و همزمان با تصویب برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی، بخشی از الزامات اجتماعی و فرهنگی که منجر به اثربخشی این سیاست‌ها می‌شود، دیده نشده و در نتیجه اجرای طرح و برنامه‌ها و حتی پروتکل‌ها در جامعه به اهداف مورد انتظار منجر نمی‌شود.
زمانی می‌توان گفت که سیاستگذاری‌ها از بالا برای کنترل و مهار کرونا در جامعه به‌درستی اجرا شده که الزاماتی مانند تامین منابع مورد نیاز و همزمان آموزش جامعه پیش‌بینی و در اجرای سیاست‌ها دیده شده باشد. روشن است که احکام و مصوبات کلی در مدیریت بحران کنونی که فراگیر و گسترده است، کافی نخواهد بود.
علاوه بر این نباید شیوه سیاستگذاری به‌گونه‌ای باشد که مردم احساس کنند، نهادهای بالادستی به‌گونه‌ای پیش می‌روند که بیشتر انتظارات را از مردم دارند، اما در جایی که لازم است به تعهدات و مسئولیت‌هایی که خودشان در این شرایط در برابر جامعه بر عهده دارند به‌طورکامل عمل نمی‌کنند. اگرچه در ماجرای کرونا مردم و رفتار روزمره آنها نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در مهار زنجیره انتقال بیماری دارد، اما رویکرد همه نهادهای بالادستی باید به‌گونه‌ای باشد که مشارکت مردم را جلب و درواقع جامعه را برای مشارکت در این حوزه اقناع کند.
مشخصا در سیاست اخیر اجبار به استفاده از ماسک که با هدف کاهش شیوع بیماری کرونا در جامعه اجرا شده است، این انتقاد وجود دارد که بخش عمده مسئولیت گسترش بیماری در جامعه از سوی نهادهای بالادستی به مردم واگذار شده است. برخی مسئولان به‌طور مستمر می‌گویند اگر آمار فوت‌شدگان بالا می‌رود، این مردم بوده‌اند که پروتکل‌ها را رعایت نکرده‌اند؛ درحالی‌که باید توجه داشت که آیا همه الزامات مورد نیاز برای اجرای پروتکل‌ها برای اقشار مختلف جامعه فراهم است؟ دستگاه‌ها و نهادهای مختلف برای بهتر اجرا شدن پروتکل‌ها مسئولیت‌هایی دارند؛ این مسئولیت‌ها چقدر اجرا شده و چطور می‌توان نقش آنها را در کنار نقش مردم تقویت کرد؟
بر همگان روشن است که اقشار مختلف جامعه از نظر اقتصادی شرایط دشواری را تجربه می‌کنند و بسیاری از آنها به‌دلیل این فشارها قادر نیستند پروتکل‌های ابلاغی از سوی مسئولان را به‌طور کامل رعایت کنند. اینجاست که نقش نهادهای اجتماعی و بحث حمایت اجتماعی اهمیت خود را نشان می‌دهد.
درست است که تامین اقلام بهداشتی برای همه افراد جامعه امکان‌پذیر نیست، اما دست‌کم بخشی از افراد جامعه که نیازمند حمایت‌های اجتماعی بیشتر هستند می‌توانند در این زمینه تحت پوشش سیاست‌های حمایتی قرار گرفته و به این ترتیب برای رعایت بیشتر پروتکل‌ها ترغیب شوند.
در این زمینه علاوه بر نهادهای دولتی، نهادهای شهری هم می‌توانند تأثیرگذار باشند. در بسیاری از شهرهای جهان، شهرداری‌ها در جایگاه یک نهاد اجتماعی نقش مؤثری را در پیشبرد سیاست‌های کرونا بر عهده گرفته‌اند. تأکید می‌کنم بهترین سازمانی که می‌تواند سیاست‌های پیشگیرانه را در جامعه دنبال کند و در همه کشورها موفقیت زیادی نیز داشته است، مدیران شهری هستند و باید دولت با ارائه امکانات کافی به مدیران شهری از آنان برای پشتیبانی از اجرای طرح‌های کلان بهداشتی در جامعه حمایت و زیرساخت‌های شهری را برای عبور از بحران کنونی تقویت کند. افزون بر این باید از ظرفیت نهادهای مردمی و تشکل‌ها بیشتر استفاده شود.
نکته بسیار مهمی که در مقطع کنونی باید به آن توجه کرد این است که کرونا درواقع یک مسئله اجتماعی است که صرفا با سازوکارهایی مثل جریمه مهار نمی‌شود.
در مواجهه با مسائل اجتماعی ما به راهکارهای اجتماعی نیاز داریم و باید در کنار اجرای سختگیرانه پروتکل‌ها بسته‌های تشویقی برای جلب مشارکت بیشتر مردم طراحی کرد. این روش می‌تواند به نهادینه‌سازی رفتارهای درست و اصلاح تدریجی رفتارهای به‌اصطلاح پرخطر در شرایط کنونی بینجامد.
پیشنهاد مهمی که در این شرایط می‌توان به دولت داد، گسترده کردن نگاه اجتماعی به مسئله کرونا و دریافت مشورت‌های دقیق‌تر و بیشتر در حوزه‌های جامعه‌شناختی مسئله کروناست. در غیر این صورت، ابلاغیه‌های بهداشتی به‌دلیل نبود زیرساخت‌ها و حمایت‌های کافی با بی‌تفاوتی جامعه روبه‌رو شده و این بی‌تفاوتی می‌تواند منجر به از بین رفتن تعامل مردم با نهادهای تصمیم‌گیرنده شود؛ گسستی که درنهایت نه مردم و نه دولت از آن سودی نخواهند برد».
نظر شما